Enabel Innovation Hub Bootcamp: leren, opschalen, verbinden

In april 2025 organiseerde de Enabel Innovation Hub een dynamisch vijfdaags bootkamp in Kampala, Oeganda. Er namen 21 projectteams deel aan het event dat gefinancierd werd door België via het Wehubit 2.0 programma, met bijdragen van de Europese Unie via het Data Governance in Africa Initiative (DGA), de Digital and Green Innovation Joint Action (DGI) en het Regional Teachers Initiative for Africa (RTIA).

Dit bootkamp was meer dan alleen een opleidingssessie; het was een gelegenheid om stil te staan, na te denken en contacten te leggen. Deelnemers namen afstand van de dagelijkse werkzaamheden om de strategische kant van het opschalen van sociale innovatie te verkennen.

Wat de deelnemers hebben geleerd

De hele week waren er praktische sessies gericht op opschalingsstrategieën, duurzame financiering en het bouwen van partnerschappen. Experts van Brink en CGIAR boden waardevolle inzichten tijdens workshops over duurzame bedrijfsmodellen en praktische tools voor opschaling.

Verschillende teams zullen de komende maanden blijven samenwerken met Brink in actie-onderzoekinitiatieven die worden ondersteund door de Innovatiehub. Twee Digital and Green Innovations-teams zullen hun opschalingsstrategieën de komende maanden verder ontwikkelen.

Peer learning was belangrijk tijdens het bootkamp. Tijdens groepssessies en informele momenten deelden de deelnemers hun ervaringen, uitdagingen en successen en ontwaarden ze elkaars blinde vlekken en boden ze elkaar nieuwe perspectieven voor hun opschalingsinitiatieven.

Voor velen was het bootkamp een keerpunt: ze verduidelijkten hun langetermijnvisie, bepaalden of ze klaar waren om op te schalen en keken naar partnerschappen en middelen die nodig zijn om daar te geraken. De input van experts, de praktische tools en reflectie zorgden samen voor een stimulerende leeromgeving.

Waarom Kampala?

De hoofdstad van Oeganda is de thuisbasis van een levendige innovatiescene. De stad werd een real-life klaslokaal voor de deelnemers, met opvallende bezoeken aan 3 lokale sociale ondernemingen:

→ Ecoplastile dat plastic afval omzet in duurzame bouwmaterialen.
→ Zetu Africa, de makers van de SeatPack, een schooltas die kan dienen als een bamboestoel in de klas.
→ AirQo, een Wehubit 1.0 afstudeerproject van Makerere University, rolt nu goedkope luchtkwaliteitssensoren uit over heel Oeganda.

De bezoeken aan die ondernemingen, echte voorbeelden van veerkracht, creativiteit en impact, inspireerden het bootkamp. Het leidde ook tot nieuwe ideeën en mogelijke samenwerkingen. Zoals Angela Nshimye, beleidsmedewerker en stakeholdermanager bij AirQo het zegt: “We stralen samen.”

In Kampala kwamen de deelnemers ook in contact met lokale afgestudeerden van het Wehubit 1.0-programma dat zo de waarde van het kennisuitwisselingsnetwerk (KEN), een groeiende gemeenschap van vernieuwers die door Enabel wordt ondersteund, versterkte.

Waarde op maat voor elk programma

Data Governance in Africa-projectmedewerkers haalden hun voordeel uit de inbreng van experts, peer learning en diepgaande reflectie. De belangrijkste takeaways zijn onder andere:

• Een duidelijker begrip van de technische onderdelen van een project (bijv. data governance) leidt tot betere opschaling van inspanningen
• Kennis van tools om strategieën te herbekijken en hiaten in de opschalingstrategie aan te duiden
• Inspiratie van verwante initiatieven en domeinen

Digital and Green Innovation-projectmedewerkers leerden voor over digitale en groene innovatie met lange-termijnimpact:

• Voldoende tijd en ruimte om afstand te nemen van de dagelijkse werkzaamheden en te focussen op strategisch denken, impact en langetermijnvisie
• Toekomstige samenwerkingen en partnerschappen opbouwen door strategische oefeningen over endgames en haalbaarheid
• Deelname aan discussies met collega’s over duurzame bedrijfsmodellen en de ontwikkeling van lokale partnerschappen
• Zich laten inspireren door Oegandese vernieuwers die dezelfde uitdagingen aanpakken

Wehubit 2.0-projectmedewerkers vertrokken met een vernieuwde visie

• Ze kwamen in contact met collega’s die dezelfde obstakels tegenkwamen binnen ecosystemen.
• Eén iemand werd geïnspireerd door de ervaring van AirQo en bekijkt nu of er kan samengewerkt worden
• Beide projecten begonnen met het plannen van een actie-onderzoekfase en duidden relevante toekomstige events aan die ze willen bijwonen

Over de groepen heen creëerde het bootkamp een gedeelde taal over opschaling, impact en innovatie. Het hielp deelnemers om van implementatie naar strategie te gaan, van geïsoleerde inspanningen naar een collectief momentum.

Vooruitblik

Het bootkamp in Kampala was een mijlpaal binnen de bredere opdracht van Enabel om sociale innovatie in Afrika te ondersteunen. Het toonde hoe krachtig het samenbrengen van mensen is, niet alleen om te leren, maar ook om samen te creëren, te reflecteren en te groeien.

Door te investeren in mensen, partnerschappen en doelgerichte innovatie helpen Enabel en zijn partners oplossingen die ertoe doen op te schalen. En zoals het bootkamp liet zien, is de reis net zo belangrijk als de bestemming.