Sociale gezondheidsbescherming: haalbare kaart voor lage-inkomenslanden
Alle landen wereldwijd staan voor de grote uitdaging om hun bevolking te beschermen. Maar hoe moeten ze die sociale bescherming organiseren? Waar moeten ze beginnen?
Om deze vragen te beantwoorden, organiseren het Nigerese ministerie van Volksgezondheid, Bevolking en Sociale Zaken, de Belgische Ambassade en het Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel, de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in Niger, de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) en het Belgische platform voor de internationale gezondheidssector Be-cause health (BCH) een internationale conferentie over sociale bescherming in de gezondheidszorg: Social Health Protection. Het event gaat door van 10 tot 13 mei in Niamey, Niger. Meer dan 300 deelnemers (fysiek aanwezig en online) zullen zich verdiepen in de verschillende politieke, strategische en technische dimensies van de sociale bescherming. Zij zullen zich afvragen wat nodig is om die bescherming in te voeren.
Verschillende initiatieven over de hele wereld tonen aan dat sociale gezondheidsbescherming ook haalbaar is voor landen met lagere inkomens. Daarvoor is natuurlijk een sterk politiek engagement nodig, en een duidelijke en gedeelde visie. De conferentie wil de deelnemende landen aanmoedigen om effectieve en samenhangende initiatieven te nemen voor een sterkere sociale gezondheidsbescherming. Dat moeten ze doen op basis van een brede en samenhangende visie.
Niger staat op het punt om met steun van België een systeem voor sociale gezondheidsbescherming op te zetten. Net nu focust de conferentie op sociale gezondheidsbescherming op basis van ‘universele dekking van de gezondheidszorg’ en benaderingen van ziekteverzekering die in verschillende partnerlanden van België zijn getest.
“De conferentie komt op het juiste moment, nu we de uitvoering van de nationale strategie voor universele gezondheidszorg in Niger opstarten”, klinkt het bij dr. Idi Illiassou Mainassara, minister van Volksgezondheid, Bevolking en Sociale Zaken van Niger.
“Toegang tot gezondheidszorg wordt internationaal erkend als een mensenrecht”, aldus Jean Van Wetter, algemeen directeur van Enabel. “Universele dekking van de gezondheidszorg en sociale gezondheidsbescherming leveren een aanzienlijke bijdrage in de strijd tegen ongelijkheden. Ze versterken de sociale stabiliteit en de sociale rechtvaardigheid.”
In de afgelopen vijf jaar heeft België, via haar ontwikkelingsagentschap Enabel en haar partners, talrijke projecten uitgevoerd rond sociale gezondheidsbescherming in Senegal, Benin, Niger, Mauritanië, Guinee, Burkina Faso, Burundi, DR Congo, Oeganda, Rwanda en Mozambique. In alle landen waar Enabel in de gezondheidszorg actief is, vormt de ongelijke toegang tot zorg en diensten een nationaal probleem. Elk land analyseert zijn eigen behoeften en neemt maatregelen om geleidelijk een universele dekking van de gezondheidszorg in te voeren.
“Een doeltreffend en toegankelijk gezondheidszorgstelsel voor iedereen is een lonende en rendabele investering voor iedereen,” zegt minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedelijk Beleid Meryame Kitir. “De kwestie van het recht op gezondheid voor iedereen is niet alleen een zaak van artsen en regeringen. Het is ook een zaak voor ieder van ons, als burger, als gebruiker van gezondheidsdiensten.”
Gezondheidsconferentie
Een twaalftal Afrikaanse landen die zich inzetten voor de invoering van een systeem voor sociale gezondheidsbescherming, en 300 vertegenwoordigers van gouvernementele en internationale instellingen, de academische wereld en maatschappelijke actoren nemen deel aan deze groots opgezette conferentie.
“In alle landen ter wereld is de betaalbaarheid van de gezondheidszorg voor de meeste mensen een probleem. Deze conferentie wil aantonen dat sociale gezondheidsbescherming van ook haalbaar is voor lage-inkomenslanden,” zegt dr. Paul Bossyns van Enabel.
Een overheid kan onmogelijk op korte termijn een nationaal systeem voor sociale gezondheidsbescherming opzetten. Daarom is een consequent politiek engagement op middellange termijn nodig. Het systeem moet geleidelijk en geografisch worden ingevoerd. Dat geldt ook voor de zorg die door de verzekering wordt gedekt.
De organisatoren van de conferentie zijn zich ervan bewust dat de sociale gezondheidsbescherming grote financiële inspanningen van de overheid vergt. Zij zijn er echter van overtuigd dat de investeringen kosteneffectief zijn, met een reëel effect op de volksgezondheid. Een gezonde bevolking is immers productiever. Bovendien heeft de zorg een gunstig effect op de democratie, de rechtvaardigheid en de sociale stabiliteit. Als die mank lopen, zijn er financiële verliezen.
De belangrijkste resultaten van de conferentie worden opgenomen in de toekomstige activiteiten rond sociale gezondheidsbescherming van de werkgroep van Be-cause health.
Wat is sociale gezondheidsbescherming?
Sociale gezondheidsbescherming of Social Health Protection (SHP) is een rechtenbenadering om universele dekking van de gezondheidszorg te bereiken. Die benadering omvat een reeks maatregelen, zoals mechanismen voor collectieve voorzorg en bijstand. Het doel is de bevolking effectief en probleemloos toegang te verlenen tot kwaliteitszorg. Een ander doel is inkomenszekerheid te creëren zodat bij ziekte of zwangerschap het verlies aan inkomsten wordt gecompenseerd. Financiële belemmeringen worden zo veel mogelijk weggewerkt, zodat gebruikers van gezondheidsdiensten zich zo snel mogelijk kunnen laten behandelen zonder bang te hoeven zijn om in armoede te vervallen. Vroegtijdige zorg voorkomt ook complicaties door laattijdige behandeling. Tijdige behandeling voorkomt dat andere mensen ziek worden door besmettelijke ziekten.
