Een kijkje in de oase van Tata Titre

Vrouwen centraal in de sociale en solidaire economie

In de provincie Tata in de Marokkaanse regio Souss-Massa maakt de vrouwencoöperatie ‘Tiguisselt’ furore. De coöperatie is een echte springplank voor vrouwenemancipatie en een motor voor groei in de lokale economie. Voorzitster en medeoprichtster Sarah Siouad geeft tekst en uitleg.

 

Een sociale start


 

Het is allemaal begonnen in 2015. Toen richtte Sarah, samen met 13 andere vrouwen uit de ‘douar’ (een landelijke administratieve regio) Tiguisselt, een sociale vereniging op die ook diensten in de landbouw aanbiedt.

De 14 vrouwen zijn allen tussen 26 en 50 jaar oud en hebben een breed profiel – van analfabeet tot studente aan de universiteit. Omdat zij de levenskwaliteit in de regio wilden verbeteren, besloten zij de ‘Association Initiative et Renaissance Douar Tiguisselt’ op te richten. Zij voeren verschillende sociale acties uit. Zo delen ze ramadan-manden, kleding of schoolgerei uit en organiseren ze recreatieve activiteiten voor de kinderen van Tiguisselt.

Naast deze activiteiten biedt de vereniging onderhoudsdiensten voor de palmbossen aan. Zo maken ze het veld schoon, reinigen de klonten en oogsten de dadels.

Links: Sarah Siouad, voorzitster van de coöperatie Tiguisselt

Van vereniging naar coöperatie


 

In 2018 besloten zij met steun van het PAGIE-project een nieuw statuut aan te nemen dat in de lijn ligt van hun ambities.

Anders dan een vereniging, die nooit een winstoogmerk mag hebben, is een coöperatie een onderneming met winstoogmerk die bijdraagt aan de ontwikkeling van de gemeenschap. Het statuut van coöperatie maakt het mogelijk winst te genereren en een deel daarvan te herverdelen onder de leden, terwijl bepaalde waarden zoals sociale rechtvaardigheid, billijkheid en gelijkheid behouden blijven. Een andere inherente waarde van coöperaties is democratie: elk lid heeft een gelijk stemrecht, ongeacht zijn of haar status, volgens het beginsel ‘één persoon = één stem’.

“Door over te stappen op het statuut van coöperatie kunnen we dingen leren en financieel autonoom worden zonder het menselijke aspect van ons werk op te offeren”, aldus Sarah SIOUAD, voorzitster van de coöperatie.

Gedurende het eerste jaar werkten de vrouwen van de coöperatie alleen met de landbouwers van de douar. Geleidelijk aan breidden ze hun activiteiten uit naar de naburige oases. Sinds 2021 huren zij indien nodig extern personeel in om hen te ondersteunen, en creëren zo werkgelegenheid in hun gemeenschap.

 

Groeiende ambities


 

Gesterkt door het succes van de activiteiten, wil de coöperatie nu diensten ontwikkelen voor de opwaardering van palmafval (verwerking tot veevoeder of zelfs tot manden- en tapijtenwerk) om de inkomstenbronnen van haar leden te verruimen. Daarvoor is echter een lokaal nodig.

“We zijn momenteel op zoek naar partnerschappen en financiering om een eigen lokaal te bouwen. Vier jaar geleden had ik me nooit kunnen voorstellen dat we zulke stappen zouden nemen. Dat we vandaag dergelijke stappen kunnen zetten, is te danken aan de vaardigheden die wij hebben verworven door de steun en opleiding die we kregen via het PAGIE-project.”

Betere levenskwaliteit


 

Volgens Sarah is het grootste succes van de coöperatie de empowerment en verbetering van de levenskwaliteit van haar leden.

“De coöperatie draagt bij aan een stabiel inkomen voor de leden. De vrouwen zijn nu zelfvoorzienend en kunnen hun gezin onderhouden. Onze vier student-leden gebruiken deze inkomsten om hun universitaire studies te financieren. Bovendien merk ik dat de vrouwen assertiever zijn dan vroeger. Ze nemen deel aan de opleiding, ze durven buiten de douar te gaan, ze gaan zelfstandig naar de lokale overheden, ze worden autonoom. ”

Ondanks de moeilijkheden kijkt Sarah nu hoopvol uit naar de toekomst.

“De mentaliteit in de regio is geleidelijk aan het veranderen. Onlangs hebben we zelfs verzoeken gekregen van andere vrouwen uit de douar om mee te doen. Vrouwelijk ondernemerschap wordt steeds toegankelijker, we zijn op de goede weg!”

 

Het PAGIE-project in een notendop


  • Om het inkomen van kleine landbouwers en landbouwsters in oase-, berg- en pre-Saharagebieden fors te verhogen, heeft Marokko een solidaire strategie aangenomen: Pijler II van het ‘Plan Maroc Vert’.
  • In nauwe samenwerking met onze nationale en lokale partners ondersteunt Enabel de ontwikkeling van de dadelpalmsector in de regio Souss-Massa. Wij werken aan de versterking van de waardeketen van de dadelpalm. Aan de productiekant leiden we de boeren en boerinnen op in landbouwpraktijken. Aan de verkoopkant begeleiden we hen om coöperaties en economische belangengroepen op te richten, en om hun producten op de markt te brengen.
  • Duurzaamheid van het project: de palmbossen vormen een natuurlijk verdedigingsmechanisme tegen woestijnvorming, met name door de van dadelpalmafval gemaakte barrières om zand vast te houden.  De klimaatverandering en de toenemende waterschaarste hebben het evenwicht van dit ecosysteem echter verstoord. Daarom steunen wij productietechnieken voor dadelpalmen die gebaseerd zijn op agro-ecologie.
  • Het budget van het project bedraagt 13,5 miljoen euro (100 miljoen Marokkaanse dirham).
  • Het project wordt gezamenlijk gefinancierd door de Belgische ontwikkelingssamenwerking en de Marokkaanse regering. Het ging in 2016 van start en loopt in 2023 af.

Meer updates en publicaties

Nieuws

27 november 2024

Enabel verwelkomt tweede mandaat van zijn CEO Jean Van Wetter

De Raad van Bestuur van Enabel heeft in september jongstleden het mandaat van CEO Jean Van Wetter verlengd voor een periode van zes jaar.

Lees meer

awa prize winners Nieuws

22 november 2024

De Awa-prijs 2024 beloont 4 inspirerende Afrikaanse zakenvrouwen

Het Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel riep de Awa-prijs in 2022 in het leven om vrouwelijk ondernemerschap in Afrika en het Midden-Oosten te ondersteunen en in de kijker te zetten.

Lees meer

Nieuws

20 november 2024

COP29: Enabel verheugd met klimaatfinanciering van Waals gewest voor het behoud van Kivu- en Tanganyikameer in Afrika

Het Tanganyika Kivu Water Management Project (TAKIWAMA), met een totaal budget van 31 miljoen euro, maakt deel uit van het Europese initiatief “Grensoverschrijdend waterbeheer in Afrika”, dat tot doel heeft de samenwerking tussen Afrikaanse landen te verbeteren voor een duurzaam beheer van gedeelde waterbronnen.

Lees meer

Nieuws

18 november 2024

Prijsuitreiking SoliDare Hub 2024: prijs voor jongeren die zich inzetten voor internationale solidariteit

SoliDare Hub biedt een ondersteuningstraject voor internationale solidariteitsprojecten door jongeren in België. In de loop van dat traject ontwikkelen ze hun projecten door middel van workshops, coaching en netwerken.

Lees meer

Nieuws

25 oktober 2024

Meer impact door betere samenwerking in fragiele omgevingen

In de marge van de jaarlijkse bijeenkomst van de Wereldbankgroep in 2024 heeft Enabel samen met Expertise France, GIZ en SNV.

Lees meer

view of brussels with the word "statement" written in the foreground Nieuws

09 oktober 2024

Internationale samenwerking is een geopolitieke, economische en menselijke noodzaak

Officiële mededeling

Lees meer

Blijf op de hoogte

Blijf op de hoogte van onze activiteiten en internationale ontwikkelingstrends belicht vanuit Belgisch perspectief.

Newsletter NL

"*" geeft vereiste velden aan