Een kijkje in de oase van Tata Titre

Vrouwen centraal in de sociale en solidaire economie

In de provincie Tata in de Marokkaanse regio Souss-Massa maakt de vrouwencoöperatie ‘Tiguisselt’ furore. De coöperatie is een echte springplank voor vrouwenemancipatie en een motor voor groei in de lokale economie. Voorzitster en medeoprichtster Sarah Siouad geeft tekst en uitleg.

 

Een sociale start


 

Het is allemaal begonnen in 2015. Toen richtte Sarah, samen met 13 andere vrouwen uit de ‘douar’ (een landelijke administratieve regio) Tiguisselt, een sociale vereniging op die ook diensten in de landbouw aanbiedt.

De 14 vrouwen zijn allen tussen 26 en 50 jaar oud en hebben een breed profiel – van analfabeet tot studente aan de universiteit. Omdat zij de levenskwaliteit in de regio wilden verbeteren, besloten zij de ‘Association Initiative et Renaissance Douar Tiguisselt’ op te richten. Zij voeren verschillende sociale acties uit. Zo delen ze ramadan-manden, kleding of schoolgerei uit en organiseren ze recreatieve activiteiten voor de kinderen van Tiguisselt.

Naast deze activiteiten biedt de vereniging onderhoudsdiensten voor de palmbossen aan. Zo maken ze het veld schoon, reinigen de klonten en oogsten de dadels.

Links: Sarah Siouad, voorzitster van de coöperatie Tiguisselt

Van vereniging naar coöperatie


 

In 2018 besloten zij met steun van het PAGIE-project een nieuw statuut aan te nemen dat in de lijn ligt van hun ambities.

Anders dan een vereniging, die nooit een winstoogmerk mag hebben, is een coöperatie een onderneming met winstoogmerk die bijdraagt aan de ontwikkeling van de gemeenschap. Het statuut van coöperatie maakt het mogelijk winst te genereren en een deel daarvan te herverdelen onder de leden, terwijl bepaalde waarden zoals sociale rechtvaardigheid, billijkheid en gelijkheid behouden blijven. Een andere inherente waarde van coöperaties is democratie: elk lid heeft een gelijk stemrecht, ongeacht zijn of haar status, volgens het beginsel ‘één persoon = één stem’.

“Door over te stappen op het statuut van coöperatie kunnen we dingen leren en financieel autonoom worden zonder het menselijke aspect van ons werk op te offeren”, aldus Sarah SIOUAD, voorzitster van de coöperatie.

Gedurende het eerste jaar werkten de vrouwen van de coöperatie alleen met de landbouwers van de douar. Geleidelijk aan breidden ze hun activiteiten uit naar de naburige oases. Sinds 2021 huren zij indien nodig extern personeel in om hen te ondersteunen, en creëren zo werkgelegenheid in hun gemeenschap.

 

Groeiende ambities


 

Gesterkt door het succes van de activiteiten, wil de coöperatie nu diensten ontwikkelen voor de opwaardering van palmafval (verwerking tot veevoeder of zelfs tot manden- en tapijtenwerk) om de inkomstenbronnen van haar leden te verruimen. Daarvoor is echter een lokaal nodig.

“We zijn momenteel op zoek naar partnerschappen en financiering om een eigen lokaal te bouwen. Vier jaar geleden had ik me nooit kunnen voorstellen dat we zulke stappen zouden nemen. Dat we vandaag dergelijke stappen kunnen zetten, is te danken aan de vaardigheden die wij hebben verworven door de steun en opleiding die we kregen via het PAGIE-project.”

Betere levenskwaliteit


 

Volgens Sarah is het grootste succes van de coöperatie de empowerment en verbetering van de levenskwaliteit van haar leden.

“De coöperatie draagt bij aan een stabiel inkomen voor de leden. De vrouwen zijn nu zelfvoorzienend en kunnen hun gezin onderhouden. Onze vier student-leden gebruiken deze inkomsten om hun universitaire studies te financieren. Bovendien merk ik dat de vrouwen assertiever zijn dan vroeger. Ze nemen deel aan de opleiding, ze durven buiten de douar te gaan, ze gaan zelfstandig naar de lokale overheden, ze worden autonoom. ”

Ondanks de moeilijkheden kijkt Sarah nu hoopvol uit naar de toekomst.

“De mentaliteit in de regio is geleidelijk aan het veranderen. Onlangs hebben we zelfs verzoeken gekregen van andere vrouwen uit de douar om mee te doen. Vrouwelijk ondernemerschap wordt steeds toegankelijker, we zijn op de goede weg!”

 

Het PAGIE-project in een notendop


  • Om het inkomen van kleine landbouwers en landbouwsters in oase-, berg- en pre-Saharagebieden fors te verhogen, heeft Marokko een solidaire strategie aangenomen: Pijler II van het ‘Plan Maroc Vert’.
  • In nauwe samenwerking met onze nationale en lokale partners ondersteunt Enabel de ontwikkeling van de dadelpalmsector in de regio Souss-Massa. Wij werken aan de versterking van de waardeketen van de dadelpalm. Aan de productiekant leiden we de boeren en boerinnen op in landbouwpraktijken. Aan de verkoopkant begeleiden we hen om coöperaties en economische belangengroepen op te richten, en om hun producten op de markt te brengen.
  • Duurzaamheid van het project: de palmbossen vormen een natuurlijk verdedigingsmechanisme tegen woestijnvorming, met name door de van dadelpalmafval gemaakte barrières om zand vast te houden.  De klimaatverandering en de toenemende waterschaarste hebben het evenwicht van dit ecosysteem echter verstoord. Daarom steunen wij productietechnieken voor dadelpalmen die gebaseerd zijn op agro-ecologie.
  • Het budget van het project bedraagt 13,5 miljoen euro (100 miljoen Marokkaanse dirham).
  • Het project wordt gezamenlijk gefinancierd door de Belgische ontwikkelingssamenwerking en de Marokkaanse regering. Het ging in 2016 van start en loopt in 2023 af.

Meer updates en publicaties

ceos of international cooperation organisations Nieuws

23 april 2025

België en Zweden nemen co-voorzitterschap van het Practitioners’ Network for European Development Cooperation op

Tijdens het co-voorzitterschap van 2025-2026 zullen Sida en Enabel zich concentreren op het versterken van de bijdrage van het PN aan het externe optreden van de EU.

Lees meer

family picture of participants of roundtable Nieuws

23 april 2025

De private markt inzetten om irrigatie op zonne-energie op te schalen in Mozambique

Met een rondetafel onderzocht Enabel Mozambique de mogelijkheden en uitdagingen van het opschalen van irrigatie op zonne-energie in het hele land.

Lees meer

headquarters of Nieuws

22 april 2025

UNIDO en Enabel breiden gezamenlijke inspanningen uit voor de ontwikkeling van vaardigheden en werkgelegenheid in de Democratische Republiek Congo

Het project ondersteunt de modernisering van beroepsopleidingscentra, stemt curricula af op de behoeften van de arbeidsmarkt en bevordert ondernemerschap.

Lees meer

brussels airlines and enabel CEOs Nieuws

10 april 2025

Enabel en Brussels Airlines sluiten samenwerkingsakkoord

Het doel van de overeenkomst is om samenwerkingsmogelijkheden te ontwikkelen op het gebied van transport, toerisme en handel door kennis en knowhow uit te wisselen.

Lees meer

young group of people posing Nieuws

Juniorprogramma – Job alert voor jonge talenten met de Europese nationaliteit

Van 20 maart to 2 april zijn nieuwe vacatures online beschikbaar voor jonge professionals met de Europese nationaliteit. Grijp deze kans om aan de slag te gaan in één ontwikkelingsproject uitgevoerd door Enabel of door een niet-gouvernementele partnerorganisatie.

Lees meer

enabel employees posing with time capsule Nieuws

14 maart 2025

Rechten, gelijkheid, empowerment: Internationale Vrouwendag 2025

Op 8 maart noteerden we de ambities van de directeurs van Enabel voor gendergelijkheid voor de komende 15 jaar.

Lees meer

Blijf op de hoogte

Blijf op de hoogte van onze activiteiten en internationale ontwikkelingstrends belicht vanuit Belgisch perspectief.

Newsletter NL

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.